Łożyska GT12 typu Z
Konstrukcja ta, mimo iż powszechnie uważana za stosunkowo nową, faktycznie istnieje od początków masowej produkcji turbosprężarek.
Łożyska typu Z, w tym Cummins ST50, jak i Schwitzer 3LD, z własnej powierzchni bocznej i podstawy wirnika tworzą powierzchnie oporowe. Pierwsze łożysko typu Z firmy Garrett pojawiło się w turbosprężarkach GT1544Z do aut Smart GT 12 i Ford już w latach 90. Występuje też we wczesnych modelach z lat 2000. Jednak łożyska typu Z na obecne dziś na rynku wtórnym bardzo różnią się od starszych konstrukcji 3LD.
Konstrukcja łożyska typu Z jest popularna w mniejszych turbosprężarkach, ponieważ upraszcza montaż poprzez użycie bocznej ściany łożyska ślizgowego jako powierzchni oporowej, redukując liczbę części, a tym samym liczbę potencjalnych błędów tolerancji i niedoważeń. Szczegółowy kontur prowadnic smarujących charakteryzuje się również bardziej skomplikowaną geometrią w porównaniu do liniowych zagłębień spotykanych w standardowych łożysk oporowych.
Istnieje wiele różnych wzorów w poszczególnych turbosprężarkach GT ## typu Z. W oparciu o nasze analizy, uprościliśmy zakres dostępnych odmian do następujących czterech:
1102-012-100 – Zastępuje oryginalne łożysko GT12 typu Z używane w turbosprężarkach GT1544Z aut matki Smart oraz Ford. Jest ono oznaczone jednym rowkiem identyfikacyjnym na średnicy zewnętrznej. Pełny zestaw naprawczy ma nr 1102-012-755;
1102-012-102 – – rozmiarowo taka sama jak w części nr 1102-012-100, ale obecnie produkowane z ulepszonego materiału o wysokiej wytrzymałości. Podwójny rowek identyfikacyjny na średnicy zewnętrznej (11mm);
1102-012-103 – średnica zewnętrzna większa niż w oryginalnej części GT 12. Podwójny rowek identyfikacyjny na średnicy zewnętrznej. Materiał o dużej wytrzymałości (średnica 12 mm);
1102-014-100 – do większych turbosprężarek GT14 – średnica wewnętrzna i zewnętrzna są takie same jak w części nr 1102-012-103, jednak łożysko ma znacznie większą powierzchnię na średnicy zewnętrznej. Pojedynczy rowek w wąskiej szczelinie na średnicy dużej. Materiał o wysokiej wytrzymałości;
Ważne wskazówki montażowe:
Orientacja – łożyska posiadają na końcach prowadnice smarujące, a zatem nie jest obojętne, którą stroną je zamontujemy. Prowadnice smarujące MUSZĄ znaleźć się po właściwej stronie, inaczej w krótkim czasie dojdzie do uszkodzenia systemu łożyskowań. Wszystkie łożyska mają rowek identyfikacyjny po jednej stronie. Łożyska należy zawsze montować z rowkiem po stronie kompresji.
Śruba mocująca – łożysko ślizgowe nie może się obracać ani wibrować podczas pracy. Nacisk oleju na prowadnice smarujące zwiększa obciążenie obrotowe łożyska. To obciążenie jest kompensowane przez pin antyrotacyjny, w związku z czym spasowanie pinu w otworze łożyska ma bardzo ciasny zakres tolerancji. Jakikolwiek luz mógłby szybko doprowadzić do zużycia materiału i spowodować uszkodzenie turbosprężarki.
W celu zapewnienia wysokiej jakości napraw, zaleca się wymianę pinu przy remoncie turbosprężarki. Zestawy naprawcze Melett standardowo zawierają pin antyrotacyjny.
